به وضعیتی که مهرههاي ستون فقرات، از موقعيت طبيعي خود جا به جا ميشوند، “سر خوردگي مهرهها” گفته ميشود. در اکثر اوقات، اين يک وضعيت پيشرفتي بسيار کند دارد.
دسته بندي وضعيت ليز خوردگي مهرهها چگونه است؟
کلمه اسپونديلوليستزيس به “لغزش رو به جلو” اشاره دارد اين ليز خوردگي به دليل نقص در بخشهاي بين مفصلي يا براثر بيثباتيهايي در ستون فقرات رخ ميدهد. صرف نظر از علت آن، چهار درجه براي يک سرخوردگي مهره با يا بدون اسپونديلوليز (شکستگي استرسي مهره) وجود دارد.
اسپوندیلولیستزیس علل بسیار زیادی دارد. در برخی افراد مهرهها از ابتدای تولد مشکل دارد و ممکن است این مشکل تا سالهای آخر عمر تشخیص داده نشود. برخی دیگر ممکن است یک بار یا به طور مکرر به کمرشان آسیب وارد شود. آگاهی از علت اسپوندیلولیستزیس به پزشک در تشخیص نوع اسپوندیلولیستزیس و همچنین تعیین بهترین روش درمان، کمک میکند. علل معمول ایجاد اسپوندیلولیستزیس عبارتند از:
بسیاری از افراد مبتلا به اسپوندیلولیستزیس هیچ نشانهای از بیماری ندارند و تنها پس از تهیه عکس رادیوگرافی متوجه وجود بیماری میشوند. با این حال، افرادی که علائم اسپوندیلولیستزیس را دارند، درد متوسط تا شدیدی را تجربه خواهند کرد. علائم رایج اسپوندیلولیستزیس عبارتند از:
در لیز خوردگی و لغزش درجه یک کمتر از 25 درصد و حتي درجه دوم با لیز خوردگی و لغزش کمتر از 49 درصد به بهترين نحو با روشهاي فيزيوتراپي و بدون عمل جراحي درمان ميشوند. درجهي سه با لیز خوردگی ولغزش74 درصد و درجه چهاربا لغزش و لیزخوردگی 75 درصد و بیشتر ، ممکن است با مداخله جراحي بهتر درمان شوند. با اين حال، براي انجام جراحي، بايد سن بيمار و وضعيت سلامت عمومي او را نيز در نظر رفت؛ به عبارت ديگر، براي افراد با سن بالا، جراحي ممکن است گزينه خوبي نباشد.
زمانی که هيچ لغزش و سرخوردگي در ارتباط با “شکستگي” که به اصطلاح پزشکي به عنوان اسپونديلوليز شناخته ميشود، وجود ندارد. هنگامي که سرخوردگي همراه با شکستگي باشد، به عنوان “اسپونديلوليز همراه با سرخوردگي يا اسپونديلوليستزيس” شناخته ميشود. به خاطر داشته باشيد که اين شکستگي ميتواند مادرزادي (از بدو تولد با شما بوده) يا تکاملي باشد که از شکستگي يک حاد يا تغييرات دژنراتيو حاصل ميشود.
آيا ليز خوردگي مهرهها خطرناک است؟
ليز خوردگي مهرهها، ميباشد تواندپیش رونده و يک بيماري خطرناک نخاعي باشد علاوه بر اين، ليز خوردگي مهرهها منجر به اختلالاتی از جمله مشکلاتي در ديسک ستون فقرات (سر خوردگي ديسک)، در مفصل ستون فقرات و در بافتهاي نرم ستون فقرات (عضلات و رباطها) ميباشد. مشکلاتي که همراه با ليز خوردگي مهرهها حاصل ميشوند نيز با گذشت زمان بدتر ميشوند. بدتر شدن همزمان وضعيت هاي ليزخوردگي مهرهها، دررفتگي ديسک، مشکلاتي در مفاصل، ماهيچهها و رباط، علت اصلي ناتواني و فلج بيمار ميباشند. درمان ليز خوردگي مهرهها، به عوامل مختلفی از جمله سن و سلامت کلي فردبستگی دارد، ميزان سرخوردگي و شدت علائم. درمان اين وضعيت اغلب محافظه کارانه است و شامل استراحت، مصرف دارو و ورزش است. ليزخوردگي شديدتر در مهرهها ممکن است نياز به عمل جراحي داشته باشد.
ليز خوردگي مهرههاي دژنراتيو شايعترين علت سر خوردگي بخشهايي از مهرههاي ستون فقرات در بالاي يکديگر است. با گذشت زمان، بالا رفتن سن وپیري باعث آسيب به بافتهاي بدن از جمله استخوانها، مفاصل و رباطهايي ميشود که ستون مهرهها را به هم متصل ميکنند. آسيب مزمن ميتواند منجر به از بين رفتن پايداري ستون فقرات شود. اگر تغييرات دژنراتيو (تحليل رونده) تا حدي پيش برود که رباطها و مفاصل نتوانند موقعيت مناسب ستون فقرات را حفظ کنند، نتيجه آن اسپونديلوليستزيس دژنراتيو مهرهها خواهد بود.
فیزیوتراپی کمردرد سمت تهرانپارس
ليز خوردگي ايستميک مهرهها ناشي از نقص استخواني خاصي در ستون فقرات به نام اسپونديلوليز يا شکستگي استرسي مهرهها است. اسپونديلوليز يک شکستگي و نقص بخصوصي در يک اتصال مهم بين مهرههاي مجاور است. اين نقص بخصوص معمولاً بر اثر ميکروتروماي مکرر در دوران کودکي است. به نظر ميآيد که برخي از ورزشها از جمله ژيمناستيک، غواصي و فوتبال باعث ميشوند کودکان نسبت به ابتلا به اسپونديلوليز، آسيب پذيرتر شوند. هنگامي که اسپونديلوليز در هر دو طرف ستون فقرات در يک سطح خاص رخ ميدهد، ستون مهره ميتواند ثبات خود را از دست بدهد. در اين شرايط اسپونديلوليستزيس يا ليز خوردگي ايسکميک مهره ميتواند در نتيجه آن حاصل شود.
علل ديگر
ساير دلايل ليز خوردگي مهرهها شامل ناهنجاريهاي مادرزادي در ستون فقرات، تروما و جراحت، تومورها و عملهاي جراحي است
فیزیوتراپی شکستگی کمر تهرانپارس
فیزیوتراپی شکستگی کمر سمت تهرانپارس
علائم ليز خوردگي مهره ميتواند گسترده باشد، از يک يافته اتفاقي روي عکس راديوگرافي گرفته (بدون علائم) تا کمر درد شديد و پا درد شديد بر اثر آسيب عصبي. بسياري از موارد ليز خوردگي مهره در کودکان با علائم کمي همره هستند. کمر درد متناوب ممکن است به خصوص هنگام قوس دادن کمر ديده شود هنگامي که اعصاب خارج شده از نخاع، يا خود نخاع، به خاطر سرخوردگي مهرهها روي هم فشرده ميشوند، در اين صورت ممکن است منجر به بروز علائم عصبي گردد. علائم عصبي شايع مشاهده شده شبيه علائمي است که در هنگام بروز فتق ديسک کمر مشاهده ميشود. علائم اين بيماري شامل موارد زير است:
درمان ليز خوردگي مهرهها
درمان لیز خوردگی مهره ها داراي طيف وسيعي است، از کنترل و نظارت گرفته تا عمل جراحي براي پايدار ساختن ستون فقرات. تعيين برنامه درماني مناسب بيشتر به سن بيمار، نوع لغزش و علائم تجربه شده توسط بيمار بستگي دارد.
اگر ليز خوردگي اندک بوده و علائم قابل كنترل باشد، در بيشتر موارد درمان با روشهاي غير جراحي است. در كودكان اين امر ميتواند شامل محدوديتهايي در فعاليت باشد، مانند خودداري كودك از مشاركت دربرخي از ورزشها.
هنگامي که ليز خوردگي قابل توجه و شديدتر است، ممکن است خطر بيشتري براي پيشرفت مشکل وجود داشته باشد و ممکن است جراحي توصيه شود. علاوه بر اين، بيماراني که داراي علائمي از فشردگي عصبي هستند، احتمال بيشتري براي انجام عمل جراحي دارند. در صورت وجود فشردگي اعصاب براي طولاني مدت، اعصاب ممکن است آسيب ببينند. در مرحلهي اول، درمان ليز خوردگي مهرهها شامل استراحت تا حد امکان است. دراز کشيدن به پشت بر روي يک تشک محکم، راحتترين وضعيت براي استراحت است. سعي کنيد از نشستن طولاني مدت خودداري کنيد. پزشک شما ممکن است براي محدود کردن حرکت در ستون فقرات، بريس را به عنوان يک روش براي درمان ليز خوردگي مهرهها، براي شما سفارش دهد.
از فعاليت شديد خودداري کنيد – اين شامل اجتناب از خم شدن و بلند کردن و جلوگيري از ايستادن طولاني مدت است.
در ابتدا، يخ ميتواند براي کاهش التهاب اوليه، به عنوان درماني براي ليز خوردگي مهرهها مفيد باشد. روزانه چندين بار يک پک يخ پيچيده شده در یک حوله نازک را به روي کمر خود قرار دهيد. گرما باعث کاهش اسپاسم عضلات و افزايش جريان خون به بافتهاي آسيب ديده ميشود. اگر از پدهاي گرمايي استفاده ميکنيد، از تنظيمات کم يا متوسط روي آن استفاده کنيد يا يک حمام بخار گرم را امتحان کنيد. گاهي اوقات، انجام برنامههاي متناوب استعمال گرما و سرما، يک روش درماني مؤثر براي سر خوردگي مهرهها و نيز براي تسکين درد است.
درمان ليز خوردگي مهرهها با طب سوزني
طب سوزني يا طب فشاري به کاهش درد ناشي از ليز خوردگي مهرهها بر روي هم در برخي از بيماران کمک ميکند.
ممکن است برخي از بيماران براي محدود کردن حرکت در ستون فقرات نياز به پوشيدن يک بريس کمر (کمر بند طبي) داشته باشند و فرصتي را براي بهبودي شکستگي در مهرهها فراهم کنند. از بريس يا ساپورت کمر براي کمک به تثبيت کمر و کاهش درد استفاده ميشود. در طي اين درمان، عکسبرداري راديولوژي دورهاي براي تعيين اينکه آيا لغزش استخوان ادامه دارد يا خير انجام ميشود.
درمان ليز خوردگي مهرهها با فيزيوتراپي
تمرينات پايدار کننده کمر، پايه اصلي درمان است. اين تمرينات باعث تقويت عضلات شکمي (مياني بدن) و يا پشتي ميشود و حرکت استخواني ستون فقرات را به حداقل ميرساند. به طور کلي، هشت تا دوازده هفته درمان روزانه و تهاجمي با تمرينات پايدار کننده براي دستيابي به بهبودهاي باليني مورد نياز است. برنامهها ودستورالعملهاي درماني ممکن است شامل استفاده از روشهاي کاهش درد، بريس، ورزش، اولتراسوند تراپي، تحريک الکتريکي و اصلاح فعاليت باشد. درمان فيزيوتراپي براي کاهش درد، بازگرداندن دامنهي حرکتي و عملکرد و تقويت و تثبيت ستون فقرات و احياي تحرک بافت عصبي توصيه ميشود.
تمرينات ورزشي براي سر خوردگي مهرهها
در وضعيت ليز خوردگي مهرهها، يکي از مهرههاي ستون فقرات شما از موقعيت طبيعي خود به سمت مهرهي زيرين خود حرکت ميکند. اين وضعيت ميتواند باعث بروز درد و علائم ديگري شود. يکي از درمانهاي اين بيماري، جراحي فيوژن ستون فقرات است، اما درمانهاي غير جراحي و ورزشهايي نيز اغلب براي بهبود ليز خوردگي مهرهها توصيه ميشود. تمرينات زير معمولاً براي بيماران مبتلا به اين بيماري تجويز ميشود. قبل از شروع آنها بايد در مورد مناسب بودن اين تمرينات با فيزيوتراپيست خود صحبت کنيد. به طور کلي، اين تمرينات را بايد سه بار در روز انجامدهيد و فقط به شرطي که علائمي ايجاد نکنند يا علائم موجود افزايش پيدا نکنند. فيزيوتراپيست شما ميتواند به شما توصيه کند که چه زماني براي شروع تمرينات اوليه مناسب است و چگونه ميتوانيد در ادامهي کار، سطح تمريناتتان را از متوسط به پيشرفت و تمرينات جديد ديگر تغيير دهيد. بهعنوان يک قاعده کلي، اضافه کردن تمرينها يا پيشرفتهتر کردن سطح تمرينات فقط بايد به شرطي انجام شود که هيچ افزايشي در ميزان علائم وجود نداشته باشد.
تمرين زانو به سينه براي سر خوردگي مهرهها
براي شروع تمرين، روي زمين دراز بکشيد و زانوهايتان را خم کنيد. هر دو زانو را با کمک دستهايتان به آرامي به سمت سينه ببريد تا جايي که دردي احساس نکردهايد، اين کشش را ادامه دهيد تا وقتي که يک کشش خفيف تا متوسط (نه بيشتر از آن) در کمرتان احساس کنيد. اين حرکت را 5 تا 10 بار تکرار کنيد، به شرطي که علائمتان بيشتر نشوند.
حرکت کششي گربه
حرکت کششي گربه براي سر خوردگي مهرهها
براي انجام اين تمرين، روي چهار دست و پا قرار بگيريد و دستان خود را در جلوي خود بالاتر از سطح سر قرار دهيد. به آرامي وزن خود را به عقب و به سمت پاشنههاي ببريد، به صورتي که باسنتان به سمت قوزت پاهايتان بيايد و تا جايي که ميتوانيد بدون درد پيش برويد و به شرطي که کششي بيش از ميزان خفيف تا متوسط احساس نکنيد. 2 تا 5 ثانيه نگه داريد و حرکت را 10 بار با کشش خفيف تا متوسط تکرار کنيد به شرطي که انجام تمرين بدون درد باشد.
حرکت پل
حرکت پل براي سر خوردگي مهرهها
براي شروع اين تمرين به پشت دراز بکشيد. باسنتان را به آرامي بالا بياوريد در حاليکه از کف پا به روي زمين فشار وارد ميکنيد تا وقتي که زانوها، باسن و شانه ها در يک خط تقريباً صاف و مستقيمي قرار بگيرند. در هنگام انجام اين حرکت، عضلات باسنتان (عضلات سريني) را سفت نگه داريد. اين حرکت را براي 2 ثانيه نگه داريد و سپس پشتتان را به آرامي پايين بياوريد. 10 تا 20 بار اين تمرين را تکرار کنيد، به شرطي که دردي ايجاد نکند.
حرکت اسکات با توپ سوئيسي
حرکت اسکات با توپ سوئيسي براي سر خوردگي مهرهها
اين تمرين را در حالت ايستاده شروع کنيد به طوري که پاها به اندازه عرض شانه از هم باز باشند، پاهايتان رو به جلو و يک توپ سوئيسي که بين ديوار و پشت خود قرار گرفته باشد، همانطور که در تصوير بالا نشان داده شده است. به روشي ديگر، ميتوانيد اين تمرين به صورتي انجام دهيد که پشتتان بر روي ديوار تکيه داده باشد (بهتر است که کمر اصطکاک کمي با يک سطح داشته باشد). به آرامي يک حرکت اسکات را انجام دهيد، پشت خود را صاف نگه داريد. زانوهاي شما بايد هم راستا با انگشتان مياني پايتان باشد و نبايد از انگشتان پا جلوتر بيايد. 10 تا 20 تکرار انجام دهيد به شرط اينکه اين تمرين بدون درد انجام شود. در طول تمرين،عضله عرضي شکم خود را فعال نگه داريد.
یک پاسخ