سندرم نقاط ماشهاي، روشي پيچيده و بغرنج براي توصيف درد عضله است که به درد و التهاب بافت نرم بدن اشاره دارد. اين سندرم عارضهاي مزمن است که بر فاسيا (بافت پيوندي که عضله را پوشش ميدهد) اثرميگذارد و ممکن است تنها يک عضله يا گروهي از عضلات را با هم درگير سازد. در برخي موارد، ممکن است محل درد با محلي که باعث ايجاد نقاط ماشهاي شده است، يکي نباشد.
چه چيزي باعث بهوجود آمدن نقاط ماشهاي ميشود؟
نقاط ماشهاي (تريگر پوينت) که شايع ترين علت درد عضله است ممکن است بر اثر آسيب يک ماهيچه يا کشيدگي بيش از حد عضلهاي خاص يا گروهي از عضلات ، رباطها يا تاندونها بهوجود آيد. دلايل ديگري نيز وجود دارد که عبارتند از:
آسيبديدگي الياف ماهيچهاي
حرکتهاي تکراري و پيدرپي
بيحرکتي (بيحرکتي دست شکسته هنگامي که آتل يا گچ گرفته ميشود.)
کمبود مواد مغذي،استرس، کمبود خواب و … نيز از ديگر دلايل به وجود آمدن نقاط ماشه اي است.
علائم سندرم نقاط ماشهاي (سندرم درد عضلاني )چيست؟
علائم نقاط ماشهاي معمولاً شامل درد عضلاني در نقاط حساس و درناک خاصي است . به همين دليل به نقاط ماشهاي، تريگر پوينت -به معني نقاط حساس به لمس – نيز ميگويند . ممکن است درد با فعاليت يا فشارشديدتر شود. علاوه بر اين، درد موضعي يا منطقهاي با سندرم نقاط ماشهاي مرتبط است و افراد مبتلا به اين اختلال حتي ممکن است از افسردگي، خستگي و ضعف بدن و اختلالات رفتاري نيز رنج ببرند.
چگونه ميتوان سندرم نقاط ماشهاي را تشخيص داد؟
تريگر پوينتها (نقاط ماشهاي) را ميتوان با وارد کردن فشار به ناحيهاي خاص از بدن شخص و دردي که به سبب آن به وجود ميآيد، تشخيص داد. در تشخيص سندرم نقاط ماشهاي، دو نوع نقطهي حساس وجود دارد:
?نقطهي ماشهاي فعال منطقهاي به شدت دردناک در ماهيچههاي اسکلتي (مخطط) است که با دردي موضعي يا منطقهاي نيز همراه است
?نقطهي ماشهاي نهفته ناحيهاي بدون درد(غيرفعال) است که پتانسيل لازم براي تبديل شدن به نقاطي همانند نقاط ماشهاي فعال را دارد. اين نقاط ميتوانند باعث ضعف عضلاني يا محدوديتهاي حرکتي شوند.
چگونه ميتوان نقاط ماشهاي و درد عضله را درمان کرد؟
دارو درماني نقش کمي در کنترل درد تريگرپوينت دارد .داروهايي مانند داروهاي غيراستروئيدي ضدالتهابي ، استامينوفن يا اپيوئيد ( مخدرها) را ميتوان براي درمان نقاط ماشهاي ( تريگر پوينت به صورت موقت بهکار برد. گاهي نيز ميتوان از داروهايي براي خواب، افسردگي، گرفتگي عضلاني – که همراه با اين مشکل فرد به آنها مبتلا ميشود- استفاده کرد. موثرترين دارو در کنترل نقاط ماشه اي بر اساس متون علمي کتاب هاي طب فيزيکي تيزانيدين مي باشد.
درمانهاي بدون دارو براي نقاط ماشهاي (تريگر پوينت) عبارتند از:
تزريق در نقاط ماشهاي
راديوفرکوانسي
ازن درماني
ورزش هاي کششي با اصول صحيح
ليزر درماني پرتوان
طب سوزني الکتريکي
فيزيوتراپي
تزريق ديسپورت
مهار درد عضله با تزريق در نقاط ماشهاي
تزريق در نقاط ماشهاي، باعث درمان درد برخي از بيماران ميشود. اين روش براي درمان نواحي دردناک عضله که داراي نقاط ماشهاي هستند يا گرههاي ماهيچهاي که در حالت غير آزاد عضله شکل ميگيرند، کاربرد دارد.
هنگام تزريق در نقاط ماشهاي درد سندرم درد عضلاني چه اتفاقي ميافتد؟
در روش تزريق به نقاط ماشهاي (تريگر پوينت) ، يک پزشک مجرب سوزني ريز را در نقاط ماشهاي بيمار فرو ميکند. اين تزريق حاوي مادهي بيهوشي موضعي يا محلول نمک است که ممکن است حاوي ورتيكواستروئيد نيز باشد. با اين تزريق، نقطهي ماشهاي غير فعال شده و درد تسکين مييابد. معمولاً با بهکارگيري دورهاي کوتاه مدت از اين روش ، ميتوان تسکيني پايدار به وجود آورد . تزريقات در مطب پزشک انجام ميگيرد و معمولاً تنها چند دقيقه بيشتر طول نميکشند. ممکن است در يک جلسه در چندين محل تزريق انجام شود و اگر بيمار حسا سيت به داروي خاصي داشته باشد، ميتوان از روش سوزن درماني خشک (بدون دارو) استفاده کرد.
چه موقع از تزريق در نقاط ماشهاي استفاده ميشود؟
تزريق در نقاط ماشهاي (تريگر پوينت) براي درمان بسياري از گروههاي عضلاني مورد استفاده قرار ميگيرد، بهويژه آنهايي که در دستها، پاها، ناحيه پاييني کمر و گردن قرار دارند. علاوه بر اين ، تزريق نقاط ماشهاي را ميتوان براي درمان فيبروميالژيا و سر دردهاي تنشي نيز مورد استفاده قرار داد. تزريق مي تواند حتي صرفا با يک ماده بي حسي با يا بدون کورتن انجام شود. هر چند ازن درماني انقلاب جديدي در فيلد تزريقات نقط ماشه اي باز کرده است.
فيزيوتراپي
فيزيوتراپي براي نقاط ماشهاي شامل موارد زير ميشود:
مهمترين درمان براي نقاط ماشهاي، برنامهاي منحصر بهفرد براي هرشخص از کششهاي منظم است. براي جلوگيري از بازگشت مجدد نقاط ماشهاي، بيماران بايد در فعاليتهايي مثل تند راه رفتن، شنا کردن، يا دوچرخه
سواري شرکت کنند. با پيشگيري از شرايط حاد، مانند انجام فعاليت در هواي سرد، ميتوان از بدتر شدن نقاط ماشهاي فعال و يا تشديد نقاط ماشهاي نهفته جلوگيري کرد.
سوزن درماني خشک يا Dry needling
در روش سوزن درماني خشک از يک سوزن نازک و توپر براي درمان نقاط ماشهاي(تريگر پوينتها) استفاده ميشود. نقاط ماشهاي نقاطي با حساسيت بسيار زياد در عضلههاي اسکلتي هستند که معمولا مربوط به برجستگيهايي کوچک و قابل لمس در ناحيهي عضله هستند. فيزيوتراپ براي درمان درد نقاط ماشهاي، سوزني خشک و بدون دارو را در نقاط ماشهاي فرو ميکند. اين سوزنها اغلب بسيار شبيه سوزنهاي طب سوزني يا دقيقا ًهمان سوزنها هستند. سوزن درماني خشک بهجز شباهت در سوزن مورد استفاده در درمان، هيچ شباهت ديگري با طب سوزني سنتي ندارد.
ليزر درماني خصوصا ليزد هاي پرتوان مخصوص عضله براي کساني که به ساير گزينه هاي درمان براي نقاط ماه اي جواب ندادهاند انتخاب بسيار مناسبي است.کما اين که از ليزردرماني براي درمان انواع دردهاي ماهيچه اي نزديک پوست استفاده ميشود و تأثير آن بسيار خوب و رضايت بخش بوده است.
در اين روش درماني به منظور کاهش گرفتگي، سفتي و التهابي که باعث شکلگيري نقاط ماشهاي شده است، از قراردادن ماهيچه در حالت کششي و پاشيدن افشانهي سرد به روي عضله، استفاده ميشود.
ممکن است فيزيوتراپ براي بهبود ميزان سلامتي نقاط ماشهاي از اولتراسوند هم استفاده کند. بسته به اينکه نقاط ماشهاي در چه مرحلهاي قرار دارند از دوز متفاوتي از توان الکتريکي براي اين کار بهره ميگيرد وحتي ممکن است از تنس يا ديگر وسايل الکتريکي براي به دست آوردن همان نتايج استفاده کند.
در پايان متذکر مي شوم براي درمان درد عضلاني بايد منشا به وجود اورنده ان را هم درمان کنيم. مثلا در درد عضله پشت بايد ستون فقرات گردني و پشتي هم بايد درمان شود تا بعد از درمان درد عضله و نقاط ماشه اي بازگشت نکند.